Bảo hiểm trách nhiệm dân sự (TNDS) ô tô là bảo hiểm bắt buộc khi sử dụng xe hơi làm phương tiện giao thông. Bên bảo hiểm sẽ chịu trách nhiệm chi trả chi phí để khắc phục thiệt hại về tính mạng, thân thể và tài sản cho bên thứ 3 khi có va chạm, tai nạn.
Bảo hiểm trách nhiệm dân sự (TNDS) ô tô là gì? Có bắt buộc không?
Bảo hiểm trách nhiệm dân sự (TNDS) là bảo hiểm bắt buộc đối với các chủ xe cơ giới bao gồm cả xe ô tô. Khi tham gia giao thông, chủ xe cần có giấy chứng nhận tham gia loại hình bảo hiểm này cùng với giấy phép lái xe phù hợp, giấy đăng ký xe và một số giấy tờ quan trọng khác. Bảo hiểm TNDS còn được gọi là bảo hiểm bắt buộc xe ô tô.
Bảo hiểm TNDS bắt buộc sẽ chịu trách nhiệm bồi thường đối với thiệt hại về tính mạng, thân thể và tài sản của bên thứ 3 do chủ xe gây ra. Tuy nhiên, mức bồi thường của bảo hiểm bắt buộc thường không cao. Chính vì vậy ngoài bảo hiểm trách nhiệm dân sự bắt buộc, nhiều công ty bảo hiểm còn cho ra mắt bảo hiểm TNDS tự nguyện. Quyền lợi khi tham gia bảo hiểm này là chủ xe ô tô được bồi thường phần chi phí nhằm khắc phục thiệt hại cho bên thứ 3 vượt quá mức của bảo hiểm TNDS bắt buộc.
Hiện tại, bảo hiểm TNDS là loại hình bảo hiểm bắt buộc duy nhất theo quy định của pháp luật. Các dạng bảo hiểm khác như bảo hiểm vật chất xe ô tô, bảo hiểm thân vỏ xe ô tô, bảo hiểm tai nạn cho người ngồi trên xe ô tô, bảo hiểm trách nhiệm dân sự hàng hóa,… đều dựa trên tinh thần tự nguyện.
Trước đây, bảo hiểm trách nhiệm dân sự bắt buộc thường được mua trực tiếp và có giấy chứng nhận. Tuy nhiên từ ngày 1/3/2021, chính phủ cho phép chủ xe cơ giới sử dụng bảo hiểm TNDS điện tử để thuận tiện hơn trong việc xuất trình giấy tờ.
Các loại bảo hiểm trách nhiệm dân sự ô tô hiện nay
Bảo hiểm trách nhiệm dân sự ô tô được chia thành 2 loại là bảo hiêm bắt buộc và tự nguyện. Trước khi mua bảo hiểm tự nguyện, chủ xe cơ giới cần tham gia bảo hiểm bắt buộc theo quy định của pháp luật. Tham gia bảo hiểm vừa là nghĩa vụ vừa là quyền lợi của chủ xe. Để hiểu rõ quyền lợi của bản thân, chủ xe ô tô nên có hiểu biết về bảo hiểm TNDS bắt buộc và tự nguyện.
1. Bảo hiểm TNDS bắt buộc xe ô tô
Bảo hiểm trách nhiệm dân sự bắt buộc là bảo hiểm dành cho tất cả các chủ xe cơ giới, bao gồm cả xe ô tô. Khi tham gia giao thông, CSGT có quyền kiểm tra giấy chứng nhận tham gia bảo hiểm cùng với những giấy tờ cần thiết khác. Nếu không có bảo hiểm, chủ xe sẽ bị phạt từ 400 – 600.000 đồng tùy theo từng trường hợp.
Những thông tin cần biết về bảo hiểm trách nhiệm dân sự bắt buộc xe ô tô:
Mức trách nhiệm:
Mức phí bảo hiểm TNDS bắt buộc xe ô tô được quy định tại Nghị định số 03/2021/NĐ-CP ban hành 15/2/2021 của chính phủ. Cụ thể, bảo hiểm sẽ bồi thường chi phí để khắc phục thiệt hại về thân thể, tính mạng và tài sản cho bên thứ 3 gây ra bởi chủ xe với mức trách nhiệm như sau:
- Về người: Tối đa 150.000.000 đồng/ người/ vụ
- Về tài sản: Tối đa 100.000.000 đồng/ vụ
Nguyên tắc bồi thường dựa bảo bảng tỷ lệ % bồi thường (đối với thiệt hại về người). Trong trường hợp thiệt hại về tài sản, bên bảo hiểm sẽ căn cứ vào lỗi của chủ xe và mức thiệt hại thực tế.
Đối tượng bảo hiểm
Chủ xe ô tô tham gia giao thông trên lãnh thổ nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam.
Phạm vi bảo hiểm
Bảo hiểm trách nhiệm dân sự bắt buộc ô tô chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại về tính mạng, thân thể và tài sản đối với bên thứ 3 do xe cơ giới gây ra. Ngoài ra, bảo hiểm cũng chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại về thân thể, tính mạng cho hành khách theo hợp đồng.
Loại trừ bảo hiểm
Tương tự như những bảo hiểm khác, bảo hiểm trách nhiệm dân sự bắt buộc xe ô tô cũng loại trừ bảo hiểm trong những trường hợp sau:
- Không có giấy phép lái xe hoặc không có giấy phép lái xe không phù hợp với loại xe cơ giới. Những trường hợp lái xe bị tước giấy phép lái xe có thời hạn hoặc không có thời hạn cũng sẽ thuộc nhóm loại trừ bảo hiểm khi tham gia bảo hiểm TNDS bắt buộc ô tô.
- Hành động cố ý gây thiệt hại của người lái xe/ chủ xe hoặc bên thứ 3 (bên bị thiệt hại).
- Lái xe gây tai nạn cố ý bỏ chạy để trốn tránh thực hiện trách nhiệm dân sự (của chủ xe hoặc người lái xe).
- Bên bảo hiểm không có trách nhiệm bồi thường thiệt hại về tài sản bị cướp hoặc mất cắp trong tai nạn.
- Tai nạn xảy ra do khủng bố, động đất và chiến tranh.
- Bảo hiểm TNDS bắt buộc ô tô cũng loại trừ bảo hiểm trong trường hợp thiệt hại tài sản bao gồm hài cốt, thi hài, đồ cổ, tranh ảnh quý hiếm, các giấy tờ quan trọng, tiền, đá quý, vàng, bạc,… trong vụ tai nạn.
- Chủ xe hoặc người lái xe sử dụng chất kích thích bị cấm hoặc lái xe trong trạng thái không tỉnh táo do sử dụng đồ uống chứa cồn.
Lưu ý: Những trường hợp lái xe gây tai nạn cố ý bỏ chạy nhưng đã thỏa thuận và bồi thường cho bên thứ 3 vẫn sẽ được bảo hiểm thanh toán bồi thường.
Thời gian bảo hiểm
Thông thường, bảo hiểm TNDS bắt buộc ô tô có thời gian trong vòng 1 năm. Vì là bảo hiểm bắt buộc nên sau khi hết hạn, chủ xe cần tái tục bảo hiểm để đảm bảo không vi phạm khi tham gia giao thông.
2. Bảo hiểm trách nhiệm dân sự tự nguyện ô tô
Mức trách nhiệm của bảo hiểm TNDS bắt buộc ô tô khá thấp. Chính vì vậy, một số chủ xe có ý định tham gia thêm bảo hiểm trách nhiệm dân sự tự nguyện xe ô tô. Khi tham gia loại hình bảo hiểm này, bên phía bảo hiểm sẽ đền bù thiệt hại chi phí về thân thể, tính mạng và tài sản cho bên thứ 3 trong trường hợp vượt qua mức trách nhiệm của bảo hiểm TNDS bắt buộc.
Đối tượng bảo hiểm:
Chủ xe ô tô tham gia giao thông trên lãnh thổ nước Việt Nam.
Quyền lợi bảo hiểm:
Phía bảo hiểm sẽ bồi hoàn phần chi phí thực tế cho bên thứ 3 nếu mức chi phí vượt quá trách nhiệm của bảo hiểm bắt buộc.
Một số quy định khi tham gia bảo hiểm tự nguyện:
- Chủ xe ô tô phải tham gia bảo hiểm TNDS bắt buộc trước khi tham gia bảo hiểm tự nguyện.
- Bảo hiểm chỉ chịu trách nhiệm bồi thường trong trường hợp số tiền bồi thường vượt mức của bảo hiểm TNDS bắt buộc.
- Chủ xe chỉ có thể tham gia bảo hiểm TNDS tự nguyện khi xe ô tô có giấy chứng nhận kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường phương tiện giao thông cơ giới đường bộ hợp lệ và còn hiệu lực.
Mức trách nhiệm:
Khác với bảo hiểm trách nhiệm dân sự ô tô bắt buộc, bảo hiểm tự nguyện có nhiều hạn mức và chủ xe có thể lựa chọn hạn mức phù hợp với nhu cầu của bản thân.
Mức trách nhiệm bảo hiểm thường dao động từ 100 – 400 triệu đồng/ người/ vụ đối với thương tật thân thể, 400 triệu đồng – 2 tỷ đồng/ vụ đối với thiệt hại tài sản và tổng số tiền bồi thường tối đa là 8 tỷ đồng dành cho xe dưới 6 chỗ.
Loại trừ bảo hiểm:
Đối với bảo hiểm trách nhiệm dân sự tự nguyện ô tô, bên trách nhiệm sẽ không chịu trách bồi thường trong những trường hợp sau:
- Những trường hợp trong phạm vi loại trừ bảo hiểm của bảo hiểm trách nhiệm dân sự bắt buộc ô tô
- Hàng hóa bị cháy không phải do lỗi của bên vận tải.
- Hàng hóa bi hư hỏng do chất lượng kém hoặc do bản chất tự nhiên, bên kỹ thuật chất xếp hàng không đúng, hư hỏng do bao bì đóng gói,…
- Xe ô tô không phù hợp với loại hàng chuyên chở.
- Lưu thông hàng hóa trái phép.
- Xe chở quá tải.
- Chủ xe/ người lái xe không trông coi và bảo vệ hàng hóa trên xe.
- Đua xe (trái phép hoặc hợp pháp) đều không được hưởng bảo hiểm nếu xảy ra tai nạn.
Mức khấu trừ:
Mức khấu trừ thường tối thiểu là 10% giá trị tổn thất (nhưng phải hơn 1 triệu đồng). Ngoài ra, mức khấu trừ cũng có thể thay đổi nếu chủ xe thỏa thuận với bên bảo hiểm trước khi mua.
Bảo hiểm TNDS ô tô giá bao nhiêu?
Bảo hiểm trách nhiệm dân sự xe ô tô có giá bao nhiêu là băn khoăn của nhiều bạn đọc. Đối với bảo hiểm bắt buộc, giá bảo hiểm đã được nhà nước quy định. Phí tham gia bảo hiểm phụ thuộc vào số chỗ ngồi, mục đích sử dụng (không kinh doanh, xe kinh doanh vận tải, xe chở hàng,…). Nhìn chung, giá của bảo hiểm trách nhiệm dân sự bắt buộc ô tô không quá cao đao động từ 480.000 – 5.300.000 đồng.
Ngược lại, với những trường hợp tham gia bảo hiểm TNDS tự nguyện, mức phí sẽ phụ thuộc vào tỷ lệ phí (%), loại xe, số chỗ ngồi và mục đích sử dụng. Ngoài ra, chủ xe hoàn toàn có thể thỏa thuận với bên bảo hiểm để điều chỉnh phạm vi, mức trách nhiệm bảo hiểm và một số điều khoản khác sao cho phù hợp nhất với nhu cầu của bản thân.
Mua bảo hiểm trách nhiệm dân sự ô tô ở đâu?
Đối với bảo hiểm trách nhiệm dân sự bắt buộc ô tô, bạn có thể mua ở các showroom, đại lý bán xe, bưu điện, các đơn vị đăng ký – đăng kiểm lái xe của nhà nước, một số ngân hàng hoặc có thể đặt mua online. Hiện nay, ngoài giấy chứng nhận tham gia bảo hiểm truyền thống như trước đây, chủ xe cũng có thể sử dụng mã điện tử lưu trong điện thoại để tránh tình trạng quên giấy tờ khi lưu thông trên đường.
Khác với bảo hiểm bắt buộc, bảo hiểm trách nhiệm dân sự tự nguyện chỉ có ở một số hãng bảo hiểm như Bảo Việt, MIC (Bảo hiểm Quân đội), bảo hiểm PVI, bảo hiểm Cathay,… Phí tham gia bảo hiểm tự nguyện sẽ có sự chênh lệch tùy theo công ty bảo hiểm. Do đó, chủ xe nên tìm hiểu kỹ để lựa chọn được bảo hiểm phù hợp nhất với nhu cầu.
Quy trình yêu cầu bồi thường khi tham gia bảo hiểm TNDS ô tô
Bảo hiểm trách nhiệm dân sự ô tô là loại hình bảo hiểm quen thuộc. Thế nhưng, không phải ai cũng biết rõ quy trình yêu cầu bảo hiểm bồi thường chi phí khắc phục thiệt hại khi xảy ra tai nạn. Nếu đang lăn tăn về vấn đề này, bạn đọc nên tham khảo các bước sau để nắm rõ hơn quy trình.
1. Liên hệ với bên bảo hiểm để hoàn thiện hồ sơ bồi thường
Khi xảy ra tai nạn, chủ xe cần liên hệ ngay với công ty bảo hiểm. Công ty bảo hiểm sẽ phối hợp với cơ quan công an, chủ xe, người bị thiệt hại và những cá nhân, tổ chức có liên quan để thu thập tài liệu có liên quan đến vụ tai nạn nhằm hoàn thành hồ sơ bồi thường.
Chủ xe cần phải hợp tác với cơ quan công an và doanh nghiệp bảo hiểm để hoàn tất hồ sơ. Bên bảo hiểm có thể từ chối bồi hoàn chi phí nếu chủ xe không hợp tác trong quá trình điều trị.
2. Nộp hồ sơ và chờ giải quyết
Trong vòng 5 ngày xảy ra tai nạn, chủ xe phải gửi thông báo bằng văn bản đến cho công ty bảo hiểm (trừ trường hợp bất khả kháng như bị tai nạn, bất tỉnh,…). Thời gian bồi thường sẽ kéo dài từ 15 – 30 ngày tùy theo trường hợp cụ thể. Với những trường hợp từ chối bồi thường, công ty sẽ thông báo cho chủ xe bằng văn bản trong thời hạn 30 ngày và phải cho biết lý do cụ thể.
Bảo hiểm trách nhiệm dân sự ô tô là loại hình bảo hiểm bắt buộc khi tham gia giao thông. Ngoài ra, chủ xe cũng có thể tham gia bảo hiểm tự nguyện nếu có nhu cầu. Hy vọng qua những thông tin trong bài viết, bạn đọc đã hiểu rõ hơn về loại hình bảo hiểm này để tránh các vấn đề phát sinh.
ArrayArrayTham khảo thêm:
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!